Hot Weather Concreting (ရာသီဥတုပူျပင္းခ်ိန္တြင္ ကြန္ကရိသြန္းေလာင္းျခင္း)

Hot Weather Concreting (ရာသီဥတုပူျပင္းခ်ိန္တြင္ ကြန္ကရိသြန္းေလာင္းျခင္း) Rev.1

Hot Weather Concreting (ရာသီဥတုပူျပင္းခ်ိန္တြင္ကြန္ကရိသြန္းေလာင္းျခင္း) Rev. 1 (14/07/15)

ယခုလိုပူျပင္းတဲ့ ရာသီဥတုမွာ ကြန္ကရိလုပ္ငန္းနဲ ့ဆက္စပ္ေနသူေတြအတြက္ ေန့စဥ္လိုလို ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျပႆ
နာ ကေတာ့ ကြန္ကရိေတြ မာသြား၊ ခဲသြားလို ့ AG truck ထဲကထုတ္မရတာ၊ ဆက္ျပီး သြန္းေလာင္းဖို ့ ခက္ခဲတာ စသည္တို့ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္ ပူျပင္းတဲ့ ရာသီဥတုမွာ ကြန္ကရိလုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ရာမွာ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္ ေတြကို ေဆြးေႏြးတင္ျပထားပါတယ္။

*****************************************************************************
၁- ဘယ္အပူခ်ိန္ကို Hot Weather Concreting လို ့သတ္မွတ္သလဲ
၂-ကြန္ကရိသြန္းေလာင္းရန္ခြင့္ျပဳထားတဲ့ အျမင့္ဆုံး ပါတ္၀န္းက်င္အပူခ်ိန္
၃- Hot Weather မွာကြန္ကရိေလာင္းလ်ွင္ ဘယ္လိုအက်ိဳးသက္ေရာက္ႏိုင္သလဲ
၄- ဘယ္လိုၾကိဳတင္ျပင္ဆင္မွဳေတြလုပ္သင့္သလဲ (The Precautions)
၅- ကြန္ကရိေလာင္းျပီး အရည္အေသြး (Quality) မက်ေအာင္ ဘာေတြဆက္လုပ္သင့္သလဲ

*****************************************************************************
၁. ဘယ္အပူခ်ိန္ကို Hot Weather Concreting လို ့သတ္မွတ္သလဲ
ေဒသအားလုံးအတြက္ အပူခ်ိန္ကို တစ္သမတ္တည္း သတ္မွတ္ဖို ့လက္ေတြ့မွာ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး၊ ACI code Section 1.3 and 2.2.1 မွာေတာ့ အပူခ်ိန္  75-100 ºF (24-38 ºC) အတြင္းမွာ ကြန္ကရိသြန္းေလာင္းလွ်င္ ရလာဒ္အေကာင္းဆုံး ျဖစ္မယ္လို ့ဆိုထားပါတယ္။ ဆိုလိုခ်င္တာက 38ºC အထက္ေရာက္လ်ွင္ ကြန္ကရိ အေပၚမွာ မလိုလားအပ္တဲ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္မွဳရွိႏိုင္တယ္လို ့ ယူဆရမွာပါ။
 
Section 5.13 of ACI 318-02, Building Code Requirements for Structural Concrete  မွာေတာ့-

Hot Weather အခ်ိန္တြင္ ကြန္ကရိသြန္းေလာင္းပါက  အပူခ်ိန္လြန္ကဲမွဳ ႏွင့္ ေရေငြ ့ပ်ံမွဳတို ့ေၾကာင့္ ကြန္ကရိခံႏိုင္အားေပၚ မလိုလားအပ္သည့္ အက ်ိဳး သက္ေရာက္မွဳျဳဖစ္ေပၚသည့္အတြက္ အေဆာက္အဦခိုင္ခံ့မွဳကို မထိခိုက္ေစရန္ ပါ၀င္သည့္ေရာစာမ်ား (ingredients)၊ ေရာစပ္ပုံနည္းစံနစ္ (production methods) ၊ သယ္ေဆာင္ျခင္း( handling) ၊ သြန္းေလာင္းျခင္း (placing) ၊ အကာအကြယ္ေပးျခင္း( protection) ႏွင့္ အသားေသေအာင္ျပဳလုပ္ျခင္း (curing) တို ့ကို သင့္ေလွ်ာ္ေသာနည္းမ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္သင့္သည္ ဟုဆိုပါသည္။
သက္ဆိုင္ရာ စီမံကိန္းရဲ  ့ Technical Specifications ေတြမွာေတာ့ ကြန္ကရိရဲ ့ အမ်ားဆုံးခြင့္ျပဳအပူခ်ိန္ကို သတ္မွတ္ထားေလ့ရွိပါတယ္။

The Florida Department of Transportation ကေတာ့ hot weather အတြက္ အထူးသီးသန့္ ျပဳလုပ္္ထားတဲ့ Mix Design ကိုသုံးမယ္ဆိုလ်င္ (38 ºC) အထိခြင့္ျပဳထားျပီး ၄င္းသတ္မွတ္ခ်က္သည္ ထိုေဒသအတြက္ ေကာင္းမြန္ေၾကာင္း ေတြ ့ရွိရတယ္လို ့ဆိုပါတယ္။

က်ြန္ေတာ့္အေတြ ့အၾကံဳ အရ Singapore Land and Transport Authority (LTA) project ေတြမွာသုံးတဲ့ Materials & Workmanship Specification မွာေတာ့ (32 ºC) ေက်ာ္လ်ွင္ သီးျခားခြင့္ျပဳခ်က္ ထပ္ယူရမယ္လို ့ ဆိုထားပါတယ္။ Singapore မွာဘဲ သုံးတဲ့ CP-65: Part 1: 1999 မွာေတာ့ point of delivery မွာ 37ºC (သို့) ေနရိပ္ထဲမွာ ရွိတဲ့အပူခ်ိန္+6ºC (နည္းတာကိုယူရမည္) လို့သတ္မွတ္ထားျပန္ပါတယ္။

အာဆီယံ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ အသုံးျပဳေလ့ရွိတဲ့ ဂ်ပန္စီမံကိန္းသုံး Specification ေတြမွာေတာ့ (34-35ºC) အထိခြင့္ျပဳထားပါတယ္။

ဒီအခ်က္ေတြ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ေဒသအားလုံးအတြက္ အပူခ်ိန္ကို တစ္သမတ္တည္း သတ္မွတ္ဖို ့လက္ေတြ့မွာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ ထင္ရွားပါတယ္။

က်ြန္ေတာ့ အယူအဆအရဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ကြန္ကရိအပူခ်ိန္ကို 93ºF (34ºC) ကိုအျမင့္ဆုံး ခြင့္ျပဳသင့္တယ္လို ့ထင္ပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာစီမံကိန္း (သို့မဟုတ္) ေဒသိုင္ရာ သတ္မွတ္ခ်က္ရွိလွ်င္ေတာ့ ထိုသတ္မွတ္ခ်က္ကို လိုက္နာဖို ့ လိုအပ္ပါမယ္။

၂-ကြန္ကရိသြန္းေလာင္းရန္ခြင့္ျပဳထားတဲ့ အျမင့္ဆုံး ပါတ္၀န္းက်င္အပူခ်ိန္
  စင္ကာပူမွာ လက္ရွိအသုံးျပဳေနတဲ့ Land Transport Authority ထုတ္ Material & Workmanship Specification မွာေတာ့ Formwork (သို့) သံေခ်ာင္းအပူခ်ိန္ 40ºC ေက်ာ္လွ်င္ ကြန္ကရိမေလာင္းရလို ့ တားျမစ္ထားပါတယ္။

၃- Hot Weather မွာကြန္ကရိေလာင္းလ်ွင္ ဘယ္လိုအက်ိဳးသက္ေရာက္ႏိုင္သလဲ

• အပူခ်ိန္လြန္ကဲမွဳ ႏွင့္ ေရေငြ ့ပ်ံႏွဳန္းျမန္မွဳတို ့ေၾကာင့္ slump loss ျမန္မည္၊ မ်ားမည္၊
• ေရေငြ ့ပ်ံႏွဳန္းျမန္မွဳေၾကာင့္ ျမန္ျမန္ setting ျဖစ္ျပီး long-term strength ေလ်ာ့မည္၊
• ေရေငြ ့ပ်ံႏွဳန္းျမန္မွဳေၾကာင့္ plastic shrinkage crack ျဖစ္မည္၊
• အပူခ်ိန္မ်ားသည့္အတြက္ ေရပိုလိုအပ္ျခင္းေၾကာင့္္ water-cement ratio ပိုမ်ားမည္၊ ထို ့ေၾကာင့္ ခံႏိုင္အား ေလ်ာ့မည္။

၄- ဘယ္လိုၾကိဳတင္ျပင္ဆင္မွဳေတြလုပ္သင့္သလဲ (The Precautions)

• Mix Designတြင္ ဘိလပ္ေျမပါ၀င္မွဳကို နည္းႏိုင္သမွ်နည္းေအာင္လုပ္ပါ၊ ဘိလပ္ေျမမ်ားလ်င္ hydration ေၾကာင့္ အပူထြက္မည္၊
• Retarders, pozzolanic materials, slags စသည္တို ့ကို Mix Designတြင္ထည့္သြင္းစဥ္းစားပါ၊
• ကြန္ကရိတြင္ပါ၀င္မည့္ေရာစာမ်ား၏အပူခ်ိန္ကို နည္းႏိုင္သမ်ွနည္းေအာင္လုပ္ပါ-ဥမမာ ေက်ာက္စရစ္ႏွင့္သဲမ်ားေပၚတြင္ အရိပ္လုပ္ေပးျခင္း၊ evaporation ေၾကာင့္ ေက်ာက္အပူခ်ိန္ေလွ်ာ့က်ေစရန္ (heat loss due to evaporation) ေက်ာက္ေပၚတြင္ ေရပါးပါးျဖန္းေပးပါ (ေရမေလာင္းပါႏွင့္- free water က W/C ကိုမ်ားေစႏိုင္သည္)၊
• ေရေလွာင္ကန္ထဲတြင္ ေရခဲတုံးထဲ့ေပးပါ၊ ေရေလွာင္ကန္ႏွင့္ ေရသြယ္ပိုက္မ်ားကို အရိပ္လုပ္ေပးျခင္း၊ အပူျပန္ေစသည့္ အျဖဴေရာင္ေဆးသုတ္ေပးျခင္း စသည္တို့ ျပဳလုပ္ေပးပါ၊
• Formwork, reinforcement, ေအာက္ခံလြွာတို ကိုကြန္ကရိမေလာင္းမီ ေရျဖန္းပါ၊
• ကြန္ကရိသြန္းေလာင္းခ်ိန္ကို ေန ့တစ္ေန့၏အေအးဆုံးအခ်ိန္ကို(ျဖစ္ႏိုင္သမ်ွ) ေရြးခ်ယ္ပါ။ ဥပမာ-နံက္အေစာ (သို ့) ညေနပိုင္း
• Agigator Truck, Mixing Drum စသည္တို ့ကို ေရမၾကာမၾကာဖ်န္းေပးပါ၊ (တိုးတက္ေသာႏိုင္ငံမ်ားတြင္ Liquid Nitrogen ကိုသုံးျပီး Concrete Mixer ကို အေအးခံပါသည္၊ ပုံတြင္ၾကည့္ပါ)

အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ -[ Ref.3]

• ဘိလပ္ေျမ အပူခိ်န္ ±8 ºC ေျပာင္းတိုင္း ကြန္ကရိ အပူခ်ိန္ ±1 ºC ေျပာင္းသည္။
• ေရ အပူခိ်န္ ±4 ºC ေျပာင္းတိုင္း ကြန္ကရိ အပူခ်ိန္ ±1 ºC ေျပာင္းသည္။
• သဲႏွင့္ေက်ာက္ အပူခိ်န္ ±2 ºC ေျပာင္းတိုင္း ကြန္ကရိ အပူခ်ိန္ ±1 ºC ေျပာင္းသည္။

ထို ့ေၾကာင့္ သဲႏွင့္ေက်ာက္အပူခ်ိန္သည္ ကြန္ကရိ အပူခ်ိန္ကို မ်ားစြာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မွဳ ရွိေၾကာင္းသိႏိုင္ပါသည္။
    ကြန္ကရိတြင္ပါ၀င္မည့္ေရာစာမ်ား၏အပူခ်ိန္ႏွင့္ ေဖ်ာ္စပ္ျပီးကြန္ကရိ အပူခ်ိန္ဆက္စပ္မွဳကို ေအာက္ပါ formula ျဖင့္တြက္ခ်က္ႏိုင္ပါသည္။ [Ref. 2]

Concrete Temp. formula

Where;
T          : Temperature in °C or °F,
W         : The mass of ingredient per unit volume of concrete, and
a, c, w :  aggregate, cement, and water (both added and in aggregate) respectively.
0.22     : the approximate ratio of the specific heat of the dry ingredients to that of water, and is applicable to both SI and Imperial (American) systems of units

အပူခိ်န္ေၾကာင္ ့ Ready Mixed Concrete (RMC) မာျပီး Site တြင္ေလာင္းရန္ မၾကာခဏ အခက္အခဲျဖစ္ေလ့ရွိပါသည္ ၊ ထိုအခါမ်ိဳးတြင္ Site engineer က မိမိသေဘာအေလွ်ာက္ ေရေရာလွ်င္ water-cement ratio (W/C) ပိုမ်ားျပီး ကြန္ကရိခံႏိုင္အားက်ႏိုင္သည့္အတြက္ ကြ်န္ေတာ့္အေနျဖင့္ အားမေပးပါ။ သို့ေသာ္ မိတ္ေဆြဆရာမ်ား၏ ေအာက္ပါအၾကံျပဲခ်က္မ်ားကို ေလ့လာႏိုင္ရန္ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးထားပါသည္။

အၾကံျပဳခ်က္ (၁) NRMCA, CIP-12 [see ref.2] မွာေတာ့ job site ကိုေရာက္ လွ် င္ေရာက္ျခင္း slump ကိုထိန္းညွိရန္အတြက္ 2 to 2.5 gal/ft³ (သို့) 10 to 12 lit/m³ ထက္မပိုေသာေရကို ထပ္ေရာခြင့္ေပးထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြန္ကရိကေဖ်ာ္ျပီး 1.5 နာရီထက္ပိုၾကာျ႔ပီဆိုရင္ေတာ့ ေရထပ္ေရာခြင့္မေပးေတာ့ပါ။

အၾကံျပဳခ်က္ (၂) water-cement ratio မေျပာင္းလဲေစရန္ ထပ္ေရာသည့္ေရ၏အခ်ိဳးက် ဘိလပ္ေျမကို ထပ္ေရာျခင္းျဖင့္ W/C ကိုမေျပာင္းလည္းေစဘဲ ကြန္ကရိခံႏိုင္အားကို္ ထိန္းထားရန္အၾကံျပဳထားပါသည္။ [Credit ဆရာ Bo Bo Kyaw]

Comment- တစ္ခုသတိျပဳသင့္သည္မွာ ဘိလပ္ေျမကို ေရႏွင့္အခ်ိဳးက်ထပ္ေရာျခင္းေၾကာင့္ ဘိလပ္ေျမပါ၀င္မွဳ (unit cement content) ပိုမ်ားပါမည္။ အက်ိဳးဆက္အျဖစ္ hydration ေၾကာင့္ထြက္သည့္ အပူခ်ိန္တက္လာပါမည္။


အၾကံျပဳခ်က္ (၃)  Hydration ေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ Slump Loss ကိုေရထပ္ေရာခြင့္ မေပးေသာ္လည္း အျခားအေၾကာင္း ေၾကာင့္ ေလ်ာ့သြားတဲ့ေရ ကို ျပန္ျဖည့္ခြင့္ရွိတယ္။ [Credit - ဆရာ ရေကာက္]

Comment ၃-၁ : သီအိုရီအရ ့hydration ေၾကာင့္ ေလ်ာ့သြားတဲ့ေရ မွအပ အျခားအေၾကာင္း ေၾကာင့္ ေလ်ာ့သြားတဲ့ေရကို ျပန္ျဖည့္ခြင့္ရွိတယ္ ဆိုတာကို လက္ခံႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ ့ လက္ေတြ ့မွာ ဘယ္လို သက္ေသျပမလဲ- လုပ္ငန္းခြင္မွာ အျငင္းပြားစရာပါ။


Comment ၃-၂ : လုပ္ငန္းခြင္မွာ ေရထပ္ေရာလို ့ Design Strength ေအာက္ က်၊ မက် သိႏိုင္ဘို ့ အနည္းဆံုး ၇ ရက္ေလာက္ေစာင့္ရပါမယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ structure ရဲ ့ေနာက္ တဆင့္က ေဆာက္ျပီး (သို ့) ေဆာက္ေနဆဲ ျဖစ္ေနပါျပီ။ အဲဒီအခ်ိန္ေရာက္မွ Design Strength မရရင္ ျပႆနာက ေျဖရွင္းဘို ့ ပိုျပီးခက္ပါလိမ့္မယ္။

အၾကံျပဳခ်က္ (၄) - က်ြန္ေတာ့ လုပ္ငန္းခြင္ အေတြ ့အၾကဳုံအရ-superplastisizer အမ်ိဳးအစား admixture 300 – 500 မိလီလီတာ (ကိုကာကိုလာ သံဗူးတစ္ဗူးစာ) ကို ေရ ၂ လီတာ (ေရသန္ ့ဗူးၾကီးႏွစ္ဗူးစာ) ခန့္ႏွင့္ သမေအာင္ ေရာျပီး Mixer truck (5m³ ခန္ ့) ထဲသို ့ထည့္ေမွြျခင္းျဖင္ ့ W/C ကိုမထိခိုက္ပဲ ကြန္ကရိသြန္းေလာင္းရန္ လြယ္ကူေစပါသည္။ မည္သို့ဆိုေစ mix designer ၊ admixture ထုတ္လုပ္သူတို ့ႏွင့္ၾကိဳတင္တိုင္ပင္ အၾကံဥာဏ္ ရယူရန္လိုအပ္ပါမည္။

၅- ကြန္ကရိေလာင္းျပီး အရည္အေသြး (Quality) မက်ေအာင္ ဘာေတြဆက္လုပ္သင့္သလဲ

• အက္ရာမ်ားျဖစ္ေပၚလ်ွင္ မ်က္ႏွာျပင္မေျခာက္မီ သစ္သားလက္ပြတ္စသည္ျဖင့္ အက္ရာမ်ားကို (အသာအယာ)ထု၍ ျပင္ပါ၊
• ကြန္ကရိမ်က္ႏွာျပင္ တင္းလွ်င္တင္းျခင္း ေရမေျခာက္မီ Curing လုပ္ပါ၊
• ကြန္ကရိေလာင္းျပီး မ်က္ႏွာျပင္ကို အနည္းဆုံး ၂၄နာရီ အစိုဓါတ္ေပးထားျပီး Curing ကို အနည္းဆုံး ၅ ရက္ဆက္တိုက္လုပ္ပါ၊ (CQHP Guide မွာေတာ့ ၃ ရက္ အနည္းဆုံး သတ္မွတ္ထားပါတယ္)

How to Keep it Cool: Hot Weather Placement Tips ကို Youtube မွာၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။
https://youtu.be/7Sxjrw0hubE

Liquid Nitrogen ကိုသုံးျပီး Concrete Mixer ကို အေအးခံေနပုံ ကို ဗဟုသုတအျဖစ္ ထဲ့ေပးလိုက္ပါတယ္။
 Concrete Mixer Truck Cooling by Liquid Nitrogen

San Nwe – 16/05/2015

References :
1) Essentials of Concrete Inspection, Mix Designs and Quality Control, U Nyi Hla Nge
2) CIP-12 Hot Weather Concreting – National Ready Mixed Concrete Association, USA
3) Properties of Concrete, 5th Ed., A.M. Neville
4) Standard Specification for Design & Construction of Concrete Structures, Part-2 1986, Japan Society of Civil Engineers
5) ACI website FAQs- http://www.concrete.org
6) Materials and Workmanship Specification for Civil and Structural Works, May 2008, Land Transport Authority, Singapore
7) လုပ္ငန္းခြင္မွတ္တမ္းမ်ား