ႏိုင္လြန္ကတၱရာေပၚ လမ္းႀကိတ္ျခင္း (၈)

Asphalt Mix Temperature
Asphalt mix temperature က ႏိုင္လြန္ကတၱရာလမ္းႀကိတ္ရာမွာ အဓိက သက္ေရာက္မႈ အရွိဆံုးထဲက တစ္ခုဘဲ။ Highest possible temperature မွာ စတင္လမ္းႀကိတ္ျခင္းသည္ လိုအပ္ေသာ denisty ကိုရရန္ အလြယ္ကူဆံုးျဖစ္တယ္။ ႏိုင္လြန္ကတၱရာရဲ႕ အျမင့္ဆံုးအပူခ်ိန္မွာ ၎မွာပါတဲ့ ကတၱရာရည္ရဲ႕ viscosity ကအနိမ့္ဆံုးျဖစ္တယ္။ ကတၱရာရည္ အရည္အေျခအေန ရွိေနေသးခ်ိန္ သို႔မဟုတ္ အနိမ့္ဆံုး viscosity ရွိေနခ်ိန္မွာ compaction force ေၾကာင့္ mix ထဲမွာပါတဲ့ aggregates ေတြ အလြယ္တကူေနရာ ေရြ႕လ်ားပူးကပ္ႏိုင္တယ္။ Aggregates ေတြ mix ထဲမွာ ေရြ႕လ်ားပူးကပ္ျခင္းျဖင့္ Air voids ေတြကိုေလ်ာ့ခ်ေပးၿပီး လိုအပ္ေသာ density ကို ရရွိေစတယ္။ ကတၱရာရည္ေအးသြားၿပီး stiff ျဖစ္လာ၊ေတာင့္လာတဲ့အခ်ိန္ေရာက္ရင္ mix ထဲမွာ aggregates ေတြ ေနရာေရြ႕လ်ားပူးကပ္ႏိုင္ဖို႔ ခဲယဥ္းသြားတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ လိုအပ္ေသာ density ကိုရေအာင္ ႀကိတ္ဖို႔ခဲယဥ္းတယ္။

High temperature မွာ ျဖစ္ေပၚမယ့္ mix ရဲ႕ reaction ေပၚမူတည္ၿပီး upper compaction temperature limit ေတြ မတူႏိုင္ေသာ္လည္း အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ အပူခ်ိန္ 160C (320F) ခန္႔မွာ စတင္ႀကိတ္ေလ့ရွိတယ္။ သတိျပဳရမွာက တခ်ိဳ႕ေသာ mix ေတြဟာ အပူခ်ိန္အရမ္းျမင့္လြန္းေနခ်ိန္ တြင္ compaction စတင္ပါက unstable ျဖစ္ၿပီး drum ရဲ႕ေရွ႕မွာ ကတၱရာသားမ်ားစုၿပီး ေရြ႕ပါသြားတတ္တယ္။ Shoving ျဖစ္တယ္လို႔ သံုးတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ small aggregates ပါဝင္မႈ၊ fines ပါဝင္မႈ ႏွင့္ ကတၱရာရည္ပါဝင္မႈမ်ားေသာ mix မ်ားတြင္ high temperature မွာ shoving ျဖစ္ေလ့ရွိတယ္။ အဲဒီလို shoving ျဖစ္ရင္ mix stable ျဖစ္မယ့္အပူခ်ိန္အထိ ေစာင့္ၿပီးမွ စတင္ႀကိတ္ရမယ္။ Paver ရဲ႕ေနာက္ ခ်က္ခ်င္းလိုက္မႀကိတ္ပဲ အခ်ိန္အနည္းငယ္ၾကာမွ စတင္ႀကိတ္သင့္တယ္။
ႏိုင္လြန္ကတၱရာက အပူခ်ိန္တစ္ခုေရာက္ရင္ ကတၱရာရည္က stiff ျဖစ္၍မာသြားၿပီး compaction force ေၾကာင့္ aggregates movement မရႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အဲဒီ အပူခ်ိန္ကို Lower compaction temperature limit လို႔ေခၚတယ္။ Mix တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု upper compaction temperature limit ျခင္းမတူႏိုင္သလို lower compaction temperature limit ျခင္းလည္းမတူႏိုင္ေပ။ အမ်ားစုေသာ HMA mixes ေတြရဲ႕ lower compaction temperature က အပူခ်ိန္ 90C (190F) ပါတ္ဝန္းက်င္မွာ ရွိတယ္။ အဲဒီအပူခ်ိန္ေအာက္ ေရာက္သြားရင္ compaction forces ေတြေၾကာင့္ mat ရဲ႕ density ထပ္တတ္ႏိုင္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အဲဒီအပူခ်ိန္ေအာက္ေရာက္သြားရင္ Compactor ေတြနဲ႔ static rolling ထပ္လုပ္ေပးျခင္းျဖင့္ ယခင္ႀကိတ္ထားတဲ့ တာရာအရာေတြ၊ drum အရာေတြကို ဖယ္ေဖ်ာက္ေပးႏိုင္ေသာ္လည္း density ကေတာ့ ထပ္တက္ဖို႔ခဲယဥ္းသြားၿပီ။
Upper compaction temperature limit နဲ႔ lower compaction temperature limit ၾကားကို compaction window လို႔ေခၚတယ္။ Compaction window အတြင္းမွာ လိုခ်င္တဲ့ density ရေအာင္ မႀကိတ္ႏိုင္ခဲ့ရင္ compactor ကို paver ေနာက္ တတ္ႏိုင္သမွ်အကပ္ႏိုင္ဆံုးလိုက္၍ ႀကိတ္ျခင္းျဖင့္၎၊ compaction energy ကို ေျပာင္းသံုး၍၎၊ သို႔တည္းမဟုတ္ compactor အေရအတြက္တိုး၍၎ အသံုးျပဳႏိုင္တယ္။
သတိျပဳရမွာက တခ်ိဳ႕ေသာ mix ေတြမွာ Upper compaction temperature limit နဲ႔ lower compaction temperature limit ႏွစ္ခုႀကားတြင္ tender zone ဟုေခၚေသာ mix unstable ျဖစ္တတ္ေသာ intermediate temperature range တစ္ခုရွိတတ္တယ္။ Upper temperature မွာ ပံုမွန္အတိုင္းႀကိတ္လို႔ရေသာ္လည္း tender zone စတင္တဲ့အပူခ်ိန္ေရာက္ရင္ mix shoving ျဖစ္တယ္။ Tender zone ဆံုးတဲ့အပူခ်ိန္ေရာက္ရင္ ပံုမွန္အတိုင္း ျပန္ႀကိတ္လို႔ရတယ္။ အဲဒီလို mixes မ်ိဳးဆိုလ်င္ tender zone မစခင္ အျမင့္ဆံုးရႏိုင္တဲ့ density ထိရေအာင္ ႀကိတ္ရမယ္။
Climate Conditions
ႏိုင္လြန္ကတၱရာလမ္းႀကိတ္ရာမွာ ထပ္မံထည့္သြင္းစဥ္းစားရမဲ့ အခ်က္က climate conditions ေတြျဖစ္တဲ့ ambient temperature နဲ႔ ေလတိုက္မႈအေျခအေနေတြဘဲ။ အပူခ်ိန္ျမင့္တဲ့ရာသီဥတုမွာ ေလၿငိမ္ေနမည္ဆိုရင္ upper temperature limit နဲ႔ lower temperature limit ၾကားမွာ အပူျပန္႔လြင့္မႈႏႈန္းနည္းတဲ့အတြက္ compaction window ၾကာၾကာရမယ္။ တနည္းအားျဖင့္ time for compaction ၾကာၾကာရမယ္။ အပူခ်ိန္နိမ့္တဲ့ေအးေသာရာသီဥတု အေျခအေနမွာ ေလတိုက္ႏႈန္း လည္းမ်ားေနရင္ compaction window နည္းမယ္။ Compaction လုပ္လို႔ရတဲ့ အခ်ိန္ နည္းသြားမယ္။
ဆက္ရန္


 ဝိုင္ေကတီ (စက္မႈ)