By ဆိုတဲ႔စာလုံး သုံးခ်င္သလိုသုံး ေအးေဆးပါ

 By ဆိုတဲ႔စာလုံးကို ျမန္မာလို “အားျဖင္႔” လို႔ အဓိပၸါယ္ဖြင္႔ထားပါတယ္ ၊ အဲဒီ အဓိပၸါယ္နဲ႔႔ ညိွႏွိင္းျပီး
၀ါက်တစ္ခ်ိဳ႕ကို ဖတ္ၾကည္႔တဲ႔အခါမွာေတာ႔ ဘယ္လိုနားလည္ရမွန္းမသိျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္ ၊ သိတဲ႔အတိုင္းပဲေလ က်ေနာ္ကလည္း အဲလို ေတြ႔ရမ်ားတဲ႔ ေသးေသးမႊားမႊား အခက္အခဲေလးေတြကို စစ္စစ္ေပါက္ေပါက္ လိုက္ရွာျပီး ေရးခ်င္တာမို႔ အခုလိုပဲ ေရးသားတင္ဆက္လိုက္ပါတယ္ ၊ နမူနာအားျဖင္႔
ဒီ၀ါက်ေလးေတြကို ေပးထားတဲ႔ အဓိပၸါယ္နဲ႔တြဲစပ္ျပီး ဖတ္ၾကည္႔ပါ ..
.

Can I sit BY you?
I expect to finish my report BY Friday.
We WALKED BY your house this morning.
Do you have a dictionary BY YOU when you write essays in English?
.
အဓိပၸါယ္အားျဖင္႔ နည္းနည္း ရွဳပ္ေထြးေနပါသလား ဒါဆို က်ေနာ္ေရးရက်ိဳးနပ္ပါတယ္ .. ေအာက္မွာ ဆက္ဖတ္လိုက္ပါ .. ဒါဖတ္ျပီးလ်င္ By နဲ႔ ပတ္သက္သမွ် နားလည္ရ ခက္တာေတြ ေအးေဆးျဖစ္သြားမွာပါ ။
.
(1) Used to indicate proximity: the meaning of “by” is the same as beside or at the side of.
By ကိုေနရာအတြက္ သုံးတဲ႔အခါမွာ “ေဘးမွာကပ္လ်က္” ဆိုတဲ႔ အဓိပၸါယ္နဲ႔ သုံးပါတယ္
.
(1.1) Can I sit BY you?
က်ေနာ္ ခင္ဗ်ားေဘးမွာ ကပ္လ်က္ ထိုင္လို႔ရနိုင္မလား
(1.2) The post office is BY the bank.
စာတိုက္က ဘဏ္ရဲ႕ေဘးကပ္လ်က္မွာ ရွိပါတယ္
………………………………………….
(2) When by is used for time, however, the meaning is not later than:
သို႔ေသာ္လည္း by ကို အခ်ိန္အတြက္ သုံးလ်င္ေတာ႔ “ထက္ေနာက္မက်ပဲ” လို႔သုံးနိုင္ပါတယ္
.
(2.1) The meeting will start at 9:00. Please be here BY (not later than) 8:55.
အစည္းအေ၀းက ၉ နာရီမွာ စတင္ပါမယ္ ၊ ေက်းဇူးျပဳ၍ ၈:၅၅ ထက္ ေနာက္မက်ပဲ ဒီမွာရွိေနပါ ။
.
(2.2) I expect to finish my report BY (not later than) Friday.
က်ေနာ္႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာကို ေသာၾကာေန႔ထက္ ေနာက္မက်ေစပဲ အျပီးသတ္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင္႔ပါတယ္
……………………………………….
(3) When by is used with a verb showing motion, it usually shows movement past a place:
By ကို verb တစ္ခုရဲ႕ေနာက္မွာတြဲျပီး သုံးတဲ႔အခါမွာေတာ႔ ေနရာတစ္ခုကို ျဖတ္သြားတဲ႔ ေရႊ႕လ်ားမွဳကို ေဖၚျပပါတယ္
.
(3.1) We WALKED BY your house this morning.
ဒီမနက္ က်ေနာ္တို႔ ခင္ဗ်ားအိမ္ေရွ႕က ျဖတ္ေလွ်ာက္ခဲ႔ၾကပါတယ္
.
(3.2) We DROVE BY many motels before we found one that had a "vacancy" sign.
အခန္းလြတ္ရွိတယ္လို႔ သေကၤတျပထားတဲ႔တစ္ခု မေတြ႔မွီအထိ က်ေနာ္တို႔ ေဟာ္တယ္ေတြ အမ်ားၾကီးကို ျဖတ္ေက်ာ္ျပီး ေမာင္းခဲ႔ပါတယ္
……………………………..
(4) With a personal pronoun (me, him, her), by also means "in an easy-to-reach place"
Objective personal pronoun ေတြ ျဖစ္ၾကတဲ႔ me, him, her တို႔နဲ႔ တြဲသုံးတဲ႔အခါ “လက္လွမ္းမွီတဲ႔ေနရာမွာ ၊ လက္တစ္ကမ္းမွာ” လို႔ နားလည္နိုင္ပါတယ္
.
(4.1) Norio keeps a map BY HIM when he drives to a new place.
သူေနရာသစ္တစ္ခုကို ကားေမာင္းတဲ႔အခါ နိုရီယိုက ေျမပုံတစ္ခုကို သူနဲ႔ လက္တစ္ကမ္းမွာ ထားေလ႔ရွိတယ္
..
(4.2) Do you have a dictionary BY YOU when you write essays in English?
ခင္ဗ်ား အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႔ စာစီစာကုံးေတြေရးတဲ႔အခ်ိန္မွာ အဘိဓါန္စာအုပ္ကို လက္လွမ္းမွီရာမွာ ထားရွိပါသလား
…………………………….
(5) But when by is used with a reflexive ("self") pronoun, the meaning is alone or without help:
“self” ပါတဲ႔ Reflexive pronoun ေတြနဲ႔ တြဲသံုးတဲ႔အခါမွာေတာ႔ By+ one’s self ဟာ “တစ္ဦးတည္း” ဆိုတဲ႔ အဓိပၸါယ္ (သို႔) “အကူအညီမပါပဲ” ဆိုတဲ႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္
.
(5.1) I sat at the table BY MYSELF. (alone, with no one else present)
က်ေနာ္ စားပြဲမွာ တစ္ေယာက္တည္းထိုင္ခဲ႔တယ္ (အေဖၚမရွိဘူး ၊ တျခားသူမရွိပါဘူး)
( I sat at the table myself. က်ေနာ္စားပြဲမွာ ကိုယ္႔ဖာသာထိုင္ခဲ႔တယ္ .. ဘယ္သူကမွ ထိုင္ပါလို႔ မေျပာေသာ္လည္း ထိုင္ခဲ႔တာ ၊ တျခားသူေတြ ရွိခ်င္လည္းရွိေနမယ္ ၊ ႏွစ္ခု မတူပါဘူး)
.
(5.2) I can do this BY MYSELF. ( I can do this alone. I don't need help.)
ဒါကို က်ေနာ္႔တစ္ေယာက္တည္း လုပ္နိုင္ပါတယ္ (အကူအညီမလိုပါဘူး)
………………………
(6) Used to indicate the person that does something in a passive voice sentence:
Passive voice ၀ါက်ေတြမွာ တစ္စုံတစ္ခု ျပဳလုပ္သူကို ေဖၚျပဖို႔ သုံးပါတယ္
.
(6.1) The microwave was fixed BY the mechanic.
မိုက္ခရိုေ၀႔မီးဖိုကို စက္ဆရာက ျပဳျပင္ခဲ႔ပါတယ္
..
(6.2) The flowers were delivered BY a postman.
ပန္းေတြကို စာပို႔သမားက ပို႔ေဆာင္ေပးခဲ႔ပါတယ္
…………………………….
(7) Used to indicate an action with a particular purpose:
တိက်တဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ျပဳလုပ္တဲ႔ အျပဳအမူေတြကိုေဖၚျပပါတယ္
.
(7.1) You can pass the exam BY studying this book.
ဒီစာအုပ္ကို ေလ႔လာျခင္းျဖင္႔ မင္းစာေမးပြဲ ေအာင္နိုင္တယ္
..
(7.2) He finally broke the world record by his own effort.
ေနာက္ဆုံးမွာေတာ႔ သူ႔ရဲ႕ကိုယ္ပိုင္ၾကိဳးစားမွဳနဲ႔ ကမာၻ႔စံခ်ိန္မွတ္တမ္းကို ခ်ိဳးနိုင္ခဲ႔ပါတယ္
………………………………….
(8) Used to indicate a method:
နည္းလမ္းတစ္ခုကို ေဖၚျပဖို႔ သုံးပါတယ္
.
(8.1) Please send this package to Russia by airmail.
ေက်းဇူးျပဳ၍ ဒီအထုပ္ကို ေလေၾကာင္းစာပို႔စနစ္နဲ႔ ရုရွားနိုင္ငံကို ပို႔ေပးပါ
(ေလေၾကာင္းစာပို႔စနစ္က ပို႔တဲ႔နည္းလမ္းေတြထဲက တစ္ခုပါ)
..
(8.2) I came here by subway.
က်ေနာ္ဒီကို ေျမေအာက္ရထားနဲ႔ လာခဲ႔ပါတယ္ ..
(taxi, bus တို႔နဲ႔လည္း လာနိုင္ေပမယ္႔ ေျမေအာက္ရထားနဲ႔လာတာက နည္းလမ္းတစ္ခုေပါ႕)
…………………………………………………………
ရွင္းလင္းျပီး ေတြ႕ရမ်ားတဲ႔ ပုံစံတခ်ိဳ႕ကိုေတာ႔ ခ်န္ထားခဲ႔ပါတယ္ နံပါတ္စဥ္ေတြမ်ားေနမွာစိုးလို႔ပါ ၊ က်စ္က်စ္လ်စ္လ်စ္ေလးနဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္ ရသြားေစခ်င္တယ္ေလ ..
.
ေမတၱာျဖင့္

Win Naing Oo