Construction Joints

Construction Joint ဆိုတာ ဘာလဲ?

ကြန္ကရစ္အေဆာက္အအံုေတြ ေဆာက္တဲ့အခါ အေဆာက္အအံုက ၾကီးမားက်ယ္ျပန္႔မယ္ဆိုရင္ ကြန္ကရစ္ကို တစ္ခါထဲနဲ႔ ျပီးေအာင္ေလာင္းဖို႔ မလြယ္ပါဘူး။ အဲဒီအခါမွာ Construction Joints လို႔ေခၚတဲ့ (ကြန္ကရစ္တစ္ခါေလာင္းရင္ ဘယ္ေနရာမွာ ရပ္နားမလဲဆိုတဲ့) ရပ္နားအဆက္ေတြ ေသခ်ာ စီမံေပးဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္မယ္ဆိုပါက အဲဒီ Construction Joints ေတြကို Contraction Joints, Isolation ...သို႔မဟုတ္ Expansion Joint ေနရာေတြမွာ ျပဳလုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။ (အဲဒီ Joints ေတြအေၾကာင္း သီးျခား ေရးပါမယ္)

Construction Joint ေကာင္းတစ္ခု ဘယ္လိုလုပ္မလဲ?

Construction Joint ေတြ ျပဳလုပ္ရာမွာ ကြန္ကရစ္ အေဟာင္းနဲ႔ အသစ္ ေကာင္းစြာ ျမဲျမံေစဖို႔နဲ႔ ေရလံုဖို႔အတြက္ သတိထားရမယ့္ အခ်က္တခ်ဳိ႕ ရွိပါတယ္။ အဲဒါေတြက ကြန္ကရစ္အေဟာင္းရဲ႕ မ်က္ႏွာျပင္ဟာ သန္႔ရွင္းဖို႔ လုိျပီး Laitance လုိ႔ေခၚတဲ့ ကြန္ကရစ္အႏွစ္ေရေၾကာင့္ ျဖစ္လာတဲ့ အလႊာေတြ မရွိေနဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္ (ACI311.1R)။ တကယ္လို႔သာ ကြန္ကရစ္ အေဟာင္းနဲ႔ အသစ္ ေလာင္းခ်ိန္ အနည္းငယ္သာ ကြာျခားမယ္ဆိုပါက (ကြန္ကရစ္ အေဟာင္းသည္ မခဲမာေသးပါက) loose particles ေတြ၊ ဖုန္ေတြသဲေတြနဲ႔ အဲဒီ အႏွစ္ရည္အလႊာေတြ ဖယ္ထုတ္ေပးရပါမယ္။ ျပီးရင္ ကြန္ကရစ္ အသစ္ကို ထပ္ေလာင္းတဲ့အခါ ေသခ်ာစြာ Vibrate လုပ္ေပးပါက ကြန္ကရစ္ အသစ္ေတြဟာ ေကာင္းစြာ ဆက္စပ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကြန္ကရစ္အေဟာင္း ေလာင္းျပီး အခ်ိန္အတန္ၾကာျပီးမွပဲ ကြန္ကရစ္အသစ္ေလာင္းမယ္ဆိုပါက Joint ရဲ႕ မ်က္ႏွာျပင္ကို လုိအပ္တဲ့ preparation ေတြ လုပ္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကြန္ကရစ္က ေပ်ာ့ေသးတယ္ဆုိပါက Air-Water Jet ကို အသံုးျပဳျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ wire brush ကုိ အသံုးျပဳျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း သန္႔ရွင္းေရး လုပ္ေပးရပါမယ္။ ကြန္ကရစ္ မာသြားျပီဆိုရင္ေတာ့ အားျပင္းတဲ့ high pressure water Jet ေတြကို အသံုးျပဳျပီး သန္႔ရွင္းေရး လုပ္ေပးရပါမယ္။ (တခါတေလမွာ မေကာင္းတဲ့ ကြန္ကရစ္သားေတြကို hacking ထိုးျပီး ဖယ္ထုတ္ေပးရပါတယ္။)

ACI 318 အရ ကြန္ကရစ္ အသစ္ မေလာင္းခင္မွာ ကြန္ကရစ္အေဟာင္းရဲ႕ မ်က္ႏွာျပင္ကို စိုစြတ္ေအာင္ လုပ္ေပးဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ Joint ေနရာမွာ ေရအမ်ားအျပား အို္င္ေနလို႔ေတာ့ မရပါဘူး။ အနည္းငယ္ စိုစြတ္ရံုသာ လုပ္ေပးရပါမယ္။

Joints ေတြ ဘယ္ေနရာမွာ ထားမလဲ?

Construction Joint ေတြကို ဘယ္ေနရာမွာ ထားမလဲဆိုတာ ေသခ်ာ စဥ္းစား ေရြးခ်ယ္ေပးဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။ Construction Joints ေတြဟာ Structure ရဲ႕ Integrity ကို ထိခိုက္မႈ အနည္းဆံုး ျဖစ္ေစႏိုင္မယ့္ ေနရာမ်ဳိးမွာပဲ ေရြးခ်ယ္သတ္မွတ္သင့္ပါတယ္။

Beam and Slab

Beam and Slab ေတြအတြက္ဆိုရင္ Construction Joints ေတြဟာ Main Reinforcement ေတြနဲ႔ ေထာင့္မွန္အေနအထားအတုိင္း ရွိရမွာ ျဖစ္ျပီး ထားသင့္တဲ့ ေနရာေတြက Shear Force အနည္းဆံုး ျဖစ္တဲ့ေနရာ သို႔မဟုတ္ Point of Contraflexure လို႔ေခၚတဲ့ Negative moment ကေန Positive Moment ေျပာင္းတဲ့ အမွတ္ေနရာေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Joints ေတြကို mid span သို႔မဟုတ္ Middle third of the Span (Span ကို သံုးပိုင္းပိုင္းရင္ span ရဲ႕ အလယ္ဘက္က်တဲ့ သံုးပံုတစ္ပံု အစိတ္အပိုင္းအတြင္း) ထားေပးေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ Beam နဲ႔ Girder ဆံုတဲ့ ေနရာေတြမွာ ဆိုရင္ေတာ့ ACI 318 အရ Girder ေပၚက Construction Joint ဟာ Beam ကေန Beam အက်ယ္ ၂ ဆ အကြာအေ၀းမွာ ထားေပးဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။

Beam နဲ႔ Slab ေတြမွာ Horizontal Construction Joint ေတြထားဖို႔ကေတာ့ recommend မေပးၾကပါဘူး။ ပံုမွန္အားျဖင့္ Beam နဲ႔ Slab ေတြကို တစ္ဆက္ထဲ monolithically ေလာင္းၾကတာ မ်ားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ Beam ေတြ Girder ေတြ ရဲ႕ Depth အလြန္မ်ားတဲ့အခါမ်ဳိးမွာ Beam ေတြကို Slab Soffit level အထိ အရင္ေလာင္းျပီး အဲဒီအေပၚမွာ Slab ကို Separate operation အေနနဲ႔ ေလာင္းႏိုင္ပါတယ္။ (Hunter 1953 က recommends ေပးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္)။ ဒီလိုအေျခအေနမ်ဳိးမွာ Surface ၂ ခုရဲ႕ၾကားမွာ Horizontal Shear ေၾကာင့္ slip ျဖစ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ACI 318 အရ လံုေလာက္တဲ့ Shear transfer ျဖစ္ေပၚေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Shear Transfer ကိုေတာ့ ကြန္ကရစ္ အေဟာင္းနဲ႔ အသစ္ၾကားက friction (ပြတ္တိုက္မႈ) နဲ႔ ဒီ Joint ကို ျဖတ္သြားတဲ့ Reinforcement ေတြရဲ႕ Dowel Action ေတြကေန ရရွိပါမယ္။ Shear key ေတြကိုေတာ့ spalling ျဖစ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ ထားဖို႔ မသင့္ေတာ္ပါဘူး။ (Fintel 1974) တကယ္လို႔သာ ကြန္ကရစ္ေလာင္းတာကို ေသခ်ာစြာ လုပ္ခဲ့မယ္ဆိုပါက ကြန္ကရစ္အေဟာင္းနဲ႔ အသစ္အၾကားျဖစ္ေပၚတဲ့ တြဲဆက္မႈ (Bond) နဲ႔ Cross Reinforcements ေတြရဲ႕ Dowel Actions ေတြဟာ လိုအပ္တဲ့ Shear Transfer ကို ျဖစ္ေပၚေစဖို႔ လံုေလာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

Column and Wall

Column နဲ႔ Wall ေတြမွာ ဆိုရင္ Construciton Joint ေတြကို Beam နဲ႔ Slab ရဲ႕ ေအာက္ေျခေနရာ Soffit level မွာ ထားေလ့ရွိပါတယ္။ ျပီးရင္ Beam နဲ႔ Slab ေလာင္းျပီးပါက သူ႔ရဲ႕ အေပၚမွာ Column အတြက္ Construction Joint လုပ္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

Reference ACI 224.3R-95 (Reapproved 2001)
Aung Hsu Myat
11 June 2016